Blog Amma Asante: van applaus betaal je geen huur

Om hen te bedanken voor het ongelooflijke werk dat zij onder zeer moeilijke omstandigheden verzetten voor iedereen die wordt getroffen door het coronavirus. Dat applaus is zeer verdiend. Waar zou Nederland nu zijn zonder al deze hardwerkende kanjers?

Iedereen beseft dat de samenleving het in deze crisis niet redt zonder hen. En buiten de crisis trouwens ook niet. De waardering voor zorgwerkers heeft lang op zich laten wachten. Zij en vele andere werkenden in de jeugdzorg, het onderwijs, bij de politie en bijvoorbeeld in de huishoudelijke hulp hebben de afgelopen jaren zwaar onder vuur gelegen door de kille bezuinigingen van de laatste twee kabinetten. En waarom? Omdat zij dachten dat een sterke publieke sector en een overheid die daarin wilde investeren gemakkelijk vervangen kon worden door de participatiesamenleving en eigen kracht van burgers.

Nederland herwaardeert eindelijk haar publieke sector en dat is maar goed ook. Het is fijn, maar de waardering moet meer zijn dan dat applaus. Immers als een verpleegkundige bij de huurbaas, eigenaar van de kinderopvang of de bakker aankomt zetten met applaus in ruil voor een maand huur, opvang voor de kinderen of brood, dan vrees ik dat zij of hij daar niet mee wegkomt. Uiteindelijk gaat het toch om de centjes.

Onze premier, leden van het kabinet en volksvertegenwoordigers applaudisseerden enthousiast mee op die bewuste avond. Ik hoop dat het kabinet en politici met evenveel enthousiasme bereid zijn om de benodigde financiële middelen in te zetten om burgers, vooral die werkzaam zijn in de publieke sector, op een fatsoenlijke wijze door deze crisis te loodsen. Zeker nu ook het CPB heeft doorberekend dat in het worst-case scenario het werkloosheidspercentage kan oplopen naar 10%.

Een manier om werkenden fatsoenlijk door de crisis heen te loodsen is door het maken van harde afspraken met bedrijven wanneer zij overheidssteun ontvangen. Het zou namelijk erg zuur zijn als we achteraf moeten ontdekken dat bedrijven de overheidssteun voor het in dienst houden van personeel hebben ingezet om bijvoorbeeld aandeelhouders mooie bonussen te kunnen blijven uitkeren. Of om werknemers op een oneigenlijke manier richting vrijwillig ontslag te duwen.

Zo’n voorbeeld hoorde ik al en het zal vast niet het enige zijn.

Een medewerker van een adviesbureau die als interim accountant kan worden ingezet, zit sinds de crisis zonder opdrachten thuis omdat de orderportefeuille van haar werkgever is afgenomen. Naast de zorg als alleenstaande moeder voor haar twee jonge schoolgaande kinderen doet ze erg haar best om nieuwe opdrachten te krijgen. Ze doorzoekt LinkedIn en bestookt vrienden, familie en collega’s of ze binnen hun organisaties behoefte hebben aan interim financieel adviseurs. De werkgever belt haar in week twee van de crisis of ze online op gesprek wil gaan voor een nieuwe opdracht. Het gesprek verloopt goed en ze kan de opdracht gemakkelijk vanuit huis doen. De opdracht gaat vervolgens niet door omdat de klant en haar werkgever het niet eens kunnen worden over haar tarief. In week drie vraagt de werkgever haar om zelf op zoek te gaan naar opdrachten. Daar is ze al mee begonnen maar ze stopt er nog meer tijd in. Ze is ook al begonnen met een online opleiding om haar tijd nuttig te besteden. Vervolgens belt de werkgever: als de situatie niet wijzigt, moet hij haar en haar collega’s laten zoeken naar een nieuwe baan. Het lukt het bedrijf kennelijk niet om met een teruglopend orderportefeuille de salarissen van de medewerkers te blijven uitbetalen. O ja en de werkgever is nog wel zo aardig om haar te helpen bij haar zoektocht naar een nieuwe baan: er is zelfs al op Linkedin gekeken en er zijn veel geschikte vacatures!

Hoe dit verhaal gaat aflopen? Dat weten we (nog) niet. We zijn wel allemaal bang voor dit scenario. Het scenario dat ondanks de overheidssteun contracten toch worden beëindigd en er massaal ontslagen gaan vallen.

Medewerkers met 0-uren contracten of zzp’ers waren al niet zeker van hun inkomen. Velen van hen zijn hun werk en inkomen kwijt. Straks is het de beurt aan de mensen met een vast contract.

Je zou toch zeggen dat het kabinet zich moet realiseren dat er meer moet worden ingezet op burgers zodat zij en niet alleen de bedrijven fatsoenlijk door de crisis worden geloodst.

Geef iedereen die een vitaal beroep heeft een bonus.

Grijp de maand mei, de maand van het vakantiegeld, aan om je van je goede kant te laten zien. Iedereen kan het geld, vakantie of niet, goed gebruiken. Is het niet voor nu, dan is het wel voor later. Het is in ieder geval een compensatie voor de schandalige bezuinigingen die zich hebben voltrokken in de vitale sectoren de afgelopen jaren.

En geef de burgers die ondanks alle overheidssteun toch hun baan verliezen, extra lucht en tijd om zich te herpakken: verleng de basis WW van drie naar acht maanden. Die tijd hebben ze hard nodig om zich te herpakken, te scholen en een nieuwe baan te vinden.

Daarna krijgt het kabinet applaus van alle werkers in vitale en andere sectoren.

Dat is dan ook een welverdiend applaus.

Amma Asante

LCR-voorzitter